ชุดการสอนที่ 1 เรื่อง วิธีการทางประวัติศาสตร์กับการสืบค้นเรื่องราวในอดีต
สาระสำคัญ
เรื่องราวประวัติศาสตร์ในประเทศชาติมีมาช้านานแล้ว ในทุกสังคมของมวลมนุษย์ชาติ ส่งผลให้เกิดการศึกษาค้นคว้าและมีการรวบรวมข้อเท็จจริง จึงจะสามารถเรียบเรียงเป็นผลงานทางประวัติศาสตร์ของแต่ละชาติ ซึ่งผลงานต่าง ๆ เหล่านั้นมักจะมีวิวัฒนาการอย่างต่อเนื่องมา เพื่อให้เกิดความจริงในอดีต จำเป็นอย่างยิ่งต้องใช้หลักการของเหตุผลและกระบวนการวิธีการสืบค้นอย่างเป็นระบบระเบียบ
สำหรับการศึกษาประวัติศาสตร์ในประเทศไทยนั้น เริ่มมีการศึกษาอย่างจริงจังในรัชสมัยขององค์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นต้นมา ซึ่งมีผลงานทางประวัติศาสตร์ไทย ที่ชัดเจน ดังเช่น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้รวบรวมหลักฐานประเภทต่าง ๆ เช่น จดหมายเหตุ พงศาวดาร
มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ส 4.1 เข้าใจความหมาย ความสำคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ สามารถใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์มาวิเคราะห์เหตุการณ์ต่าง ๆ อย่างเป็นระบบ
ตัวชี้วัด
1. วิเคราะห์เรื่องราวเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์โดยอย่างมีเหตุผลตามวิธีการทางประวัติศาสตร์ (ส 4.1 ม.3/1)
2. ใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ในการศึกษาเรื่องราวต่าง ๆ ที่ตนสนใจ (ส 4.1 ม.3/2)
สาระการเรียนรู้
1. ความสำคัญของวิธีการศึกษาทางประวัติศาสตร์
2. ความหมายและขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์
3. ตัวอย่างการวิเคราะห์เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในท้องถิ่นของตนเอง
4. การใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ศึกษาเรื่องราวของครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. ผู้เรียนศึกษาความหมายของประวัติศาสตร์ (K)
2. ผู้เรียนสืบค้นข้อมูลความหมายของประวัติศาสตร์ได้อย่างสมเหตุสมผล (P)
3. ผู้เรียนเห็นคุณค่าประโยชน์ของการเรียนประวัติศาสตร์ (A)
4. ศึกษาความหมายของวิธีการทางประวัติศาสตร์ (K)
5. สืบค้นข้อมูลขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์ได้อย่างสมเหตุสมผล (P)
6. ผู้เรียนเห็นคุณค่าของวิธีการทางประวัติศาสตร์ (A)
7. อธิบายการวิเคราะห์เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในท้องถิ่นของตนเองได้ (K)
8. ยกตัวอย่างการวิเคราะห์เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในท้องถิ่นของตนเองได้อย่างมีเหตุผล (P)
9. ผู้เรียนเห็นประโยชน์หรือภูมิใจจากตัวอย่างการวิเคราะห์เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในท้องถิ่นของตนเอง (A)
10. สามารถวิเคราะห์การใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ศึกษาเรื่องราวของครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่นของตนเอง (K)
11. ยกตัวอย่างการใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ศึกษาเรื่องราวของครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่นของตนเองอย่างสมเหตุสมผลได้ (P)
12. ผู้เรียนมีความภูมิใจของแหล่งข้อมูลทางประวัติศาสตร์ที่มีอยู่ในท้องถิ่น (A)