ความรู้ทั่วไปกฎหมายมรดก
 
1. ความหมายของคำว่า "มรดก"
มรดกตามกฎหมาย มาตรา 1600 หมายถึง ทรัพย์สินทุกชนิดของผู้ตายตลอดทั้งสิทธิ หน้าที่ และความรับผิดชอบต่างๆ ด้วย เว้นแต่ตามกฎหมายหรือว่าโดยสภาพแล้วเป็นการ เฉพาะตัวของผู้ตายโดยแท้ อาจแยกพิจารณาได้ดังนี้
1.1 ทรัพย์สิน คือวัตถุที่มีรูปร่างรวมทั้งวัตถุไม่มีรูปร่าง ซึ่งมีราคาและอาจถือเอาได้ วัตถุที่มีรูปร่าง เช่นที่ดิน บ้านเรือน รถยนต์ เงินตรา เป็นต้น ส่วนวัตถุที่ไม่มีรูปร่าง ได้แก่ สิทธิทั้งหลายซึ่งมีราคาและอาจถือเอาได้ เช่น สิทธิเรียกร้องให้ชำระหนี้ของ เจ้าหนี้ตามสัญญากู้ยืมเงิน ลิขสิทธิ์สิทธิในเครื่องหมายการค้า
1.2 สิทธิที่จะเป็นมรดกและตกทอดไปยังทายาทได้ ต้องเป็นสิทธิที่มีราคาและอาจถือเอาได้ ซึ่งเป็นทรัพย์สินที่ไม่มีรูปร่างดังจะได้กล่าวต่อไปในเรื่องทรัพย์สิน
1.3 หน้าที่และความรับผิดชอบต่างๆ ซึ่งส่วนมากจะเป็นความผูกพันในเรื่องหนี้สินซึ่งผู้ตายได้ทำไว้ เช่น หน้าที่ในการชะระหนี้เงินกู้แม้ว่าทายาทมีหน้าที่จะต้องรับผิดในสิ่งที่ตนไม่ได้ก่อขึ้นมาดังกล่างก็ตามแต่ทายาทก็ ไม่ต้องรับผิดเกินกว่าทรัพย์มรดกที่ตกทอดแก่ตน กล่าวคือแม้จำนวนหนี้สินของผู้ตายจะมีจำนวนสูงกว่ามรดกที่ตนได้รับ ทายาทก็ไม่ จำเป็นต้องเอาทรัพย์สินส่วนของตนไปชำระ
1.4 สิทธิหน้าที่หรือความรับผิดชอบของผู้ตายที่จะตกทอดไปยังทายาทดังกล่าวนั้น ตามกฎหมายหรือโดยสภาพแล้วต้องมิใช่เป็นการเฉพาะตัวของผู้ตายที่ว่าเป็นการเฉพาะตัวตามกฎหมาย หมายถึง เป็นสิทธิ หน้าที่ หรือความรับผิด ซึ่งมีกฎหมายบัญญัติว่าไม่ตกทอดไปยังทายาท เช่น สิทธิอาศัย สิทธิเก็บกิน
ส่วนที่ว่าเป็นการเฉพาะตัวโดยสภาพ หมายถึง เป็นดสิทธิหน้าที่หรือความรับผิดซึ่งผู้ตายมีต้องกระทำหรือต้องรับผิดด้วย ตนเองโดยสภาพไม่อาจโอนไปให้ผู้อื่นกระทำ หรือรับผิดชอบแทนไม่ได้ ซึ่งได้แก่สิทธิหน้าที่และความรับผิดอันเป็นเรื่องที่เกี่ยว กับคุณสมบัติเฉพาะตัวของเจ้ามรดก เช่น สิทธิตามสัญญาเช่า ผู้ให้เช่าย่อมเพ่งเล็งถึงคุณสมบัติของผู้เช่า เมื่อผู้เช่าตายสิทธิในการเช่าทรัพย์ไม่เป็นมรดกตกทอดแก่ทายาท